در کوهدشت، هنوز زنان نقش اصلی را در فرآوری انار دارند. آنها دانههای سرخ را از پوست جدا میکنند، و با حرارت آتش، رنگ زمین را به رب تبدیل میکنند. هر قاشق از آن رب، تاریخ است: تاریخی از کار، عرق، شعر و صبر.
در جغرافیای کوهستانی لرستان، جایی که زاگرس با آفتاب درآمیخته و رودخانهها از دل سنگها میجوشند، میوهای روییده که رنگش یادآور خون زندگی و طعمش یادگار خورشید است؛ انار.
به گزارش کوهنانی نیوز ،انار در لرستان میراثی فرهنگی است؛ نشانی از زایش، باروری، و پیوند انسان با خاک. هر دانهاش، مانند اشکی از دل زمین است که در دهان، طعم حیات میدهد.اما این تنها روی شیرین ماجراست. بخش عمدهای از انار لرستان، در بازارهای داخلی مصرف میشود. انارهایی که از دل خاک و زحمت روییدهاند، بینام و نشان، به کام مردم دیگر استانها میروند، بیآنکه کسی بداند ریشهشان در کوهدشت است؛ در خاکی که به بهای پینههای دست کشاورزان، سرخ مانده است.
در زبان مردم، انارهای ضعیف، آفتابسوخته یا کوچک را «پا درختی» مینامند. این واژه، استعارهای است از انارهایی که هرگز فرصت شکوفایی کامل نیافتهاند.
بهگفته مدیر باغبانی جهاد کشاورزی لرستان، انارهای درجه سه معمولاً در کارگاههای خانگی فرآوری میشوند؛ زنان روستاها با دستهای خودشان از آن رب، شیره یا آب انار تهیه میکنند.
در واقع، خاک لرستان، خاکی حاصلخیز است اما هنوز در چرخهی ارزشافزوده گرفتار است. زمین محصول میدهد، اما ساختار اقتصادی، آن را رها میکند.
در کوهدشت، هنوز زنان نقش اصلی را در فرآوری انار دارند. آنها دانههای سرخ را از پوست جدا میکنند، و با حرارت آتش، رنگ زمین را به رب تبدیل میکنند. هر قاشق از آن رب، تاریخ است: تاریخی از کار، عرق، شعر و صبر.
رب انار کوهدشت تنها یک فرآورده غذایی نیست؛ نشانهای از پیوند زن و زمین است. در فرهنگ لری، زن و خاک، دو چهره یک مادرند: هر دو میزایند، هر دو میپرورند، و هر دو در سکوت، رنج میکشند.
انار کوهدشت به تهران میرود، به کرمانشاه، به قم، گاه تا بندرعباس. گاه حتی از مرز عبور میکند و در بازارهای عراق فروخته میشود. اما در هیچ بستهای نام «کوهدشت» نیست. خاک، بینام مانده است.
بهگفته مدیر باغبانی جهاد کشاورزی لرستان برای صادرات، باید قراردادهای منظم و حجم تولید بالا وجود داشته باشد و این استان هنوز به آن نقطه نرسیده و باید بهتدریج، با افزایش تولید و بهبود زیرساختها، این مسیر طی شود.
جشنواره انار کوهدشت، رویدادی کشاورزی است؛ اما در عمق، آواز زمین است. هر دانه انار، چشم زمین است که به آسمان مینگرد. هر باغ، تکهای از حافظه لرستان است.
انار کوهدشت بخشی از روح این سرزمین است. روحی سرخ، جوشان و زنده، که اگرچه بیبرند مانده، اما در رگهای تاریخ لرستان جریان دارد.