بازدیدها: ۱۸۲۹

جلگه‌هاى میان دره‌اى لرستان در تابستان گرم و در زمستان معتدل است. اعتدال هواى کوهستان و مراتع فراوان آن و ملایمت هواى جلگه‌هاى جنوبى و مرتفع در زمستان سیب گسترش زندگى کوچ‌نشینى در این استان گردیده است. استان لرستان مأمن و مسکن ایلات بیرانوند، حسنوند، زلقی، پائی، میر، سادات، ممیوند، سگوند و ترکاشوند مى‌باشد. که بنا به مقتضیات طبیعى این سرزمین به زندگى کوچ‌نشینى و معیشت دامدارى خو گرفته‌اند.

در ۱۳۶۶ عشایر دوره ییلاقى استان لرستان حدود ۱۱۰،۰۰۰ نفر و عشایر قشلاقى آن حدود ۸۰،۰۰۰ نفر بود. در این استان ۹ ایل و ۱۳ طایفه مستقل به زندگى کوچ‌نشینى ادامه مى‌دهند.

ایلات و عشایر مستقر در لرستان تابستان‌ها را در مناطق اشترانکوه، قلیانکوه، مناطق الیگودرز، بخش‌هاى زاغه، چغلوندی، الشتر، دلفان، کوه کاکاشرف و کوه‌دشت مى‌گذرانند.

مناطق قشلاقى عشایر لرستان سرطرحان، طرحان، جایدر، حسینیه، سیمره، چغلوندی، بخش لالی، سرتخت و دزفول مى‌باشد.

عشایر لرستان از طوایف قدیمى لر ایران هستند و با گویش لرى سخن مى‌گویند. و اکثریت آنها در حال اسکان هم به دامدارى مى‌پردازند. زندگى دامدارى و کشاورزى را درهم آمیخته‌اند. علاوه بر کشاورزى و دامدارى از میوه‌هاى جنگلى و سبزى‌هاى کوهستانى مخصوصاً میوه بلوط استفاده مى‌کنند صنایع دستى آن مخصوصاً قالى‌بافی، جاجیم، گلیم، پته، نمد و بافت سیاه‌چادر. از اهمیت فراوانى برخوردار است.

وجه تسمیه لرها

تاریخ گزیده اسم لرها را به محلى موسوم به لور واقع در گردنه مانرود نسبت مى‌دهد. شاید علل نسبت دادن لرها به این محل مربوط به خاطره شهر اللور باشد که جغرافیدانان عرب درباره آن صحبت کرده‌اند و امروز نیز نام صحراى لور (واقع در شمال دزفول) هنوز زنده است. چند محل دیگر نیز یافت مى‌شود که نام آنها متشابه با ”لور“ مى‌باشد از آن‌ جمله است ”لیر“ محلى واقع در ناحیه جندیشاپور و لیراوى واقع در کهکیلویه (رک: ص ۶۶۶ از کتاب Persien به قلم شوارتز Schwartz)کلمهٔ لیر ممکن است همان کلمه لور باشد، چنانکه در زبان لرى پول به پیل تبدیل مى‌شود. هم‌چنین یاقوت از محلى به نام لردجان (اکنون لردگان) نام برده است. به‌گفته اسطخرى لردگان پایتخت بخش سردان SARDON مى‌باشد که بین کهکیلویه و بختیارى واقع است. و بالاخره در صیمره محل است به نام لورت بالرت.

مسعودى ضمن آنکه فهرست طوایف کرد را ذکر نموده است از طوایف لریه نام برده است (احتمال دارد منظور او از لرها وابسته به شهر لور باشد)، در قرن سیزدهم میلادى یاقوت حموى با آنکه از لرها صحبت مى‌کند کلمه اکراد را به‌کار برده است. چنانکه مى‌گوید اکراد قبایلى هستند که در کوه‌هاى بین خوزستان و اصفهان زندگى مى‌کنند و محل این قبایل را بلاداللور یا لرستان مى‌نامند.

این حقایق نشان‌دهنده مراحل تکوینى اصطلاح جغرافیائى لرستان است که شاید مربوط به‌دوران پیش از ورود ایرانیان به این منطقه بوده که سرانجام منتهى به یک گروه قومى شده است. از طرفى اگر بخواهیم اصطلاح ”لر“ را مشتق از کلمات ایرانى بدانیم مى‌توان گفت اصطلاح لر مأخوذ از لهراسب است (این نظریه پیش‌تر به‌وسیله دو بد De Bode پیشنهاد شده است).

بوستى در کتاب خود نامنامهٔ ایرانى Iranisches Nomenbuch اظهار مى‌دارد کلمه ”لر“ را مى‌توان به‌عنوان به Rudhra یعنى قرمز نسبت داد شاید محلى ار که یاقوت روز Rur نامیده است از همان Rudhra مشتق شده باشد. از طرفى در تاریخ گزیده آمده است که ”لور“ همان ”لیر“ است که در زبان لرى به کوهستان‌هاى پوشیده از جنگل اطلاق مى‌شود